«Εδώ έχει δράκους»

Η παράσταση του «Θεάτρου του Ήλιου», σε σκηνοθεσία της Αριάν Μνουσκίν, στο Φεστιβάλ Αθηνών, στην Πειραιώς 260.

Του Λέανδρου Πολενάκη

Κάθε άνθρωπος δικαιούται να έχει τις απόψεις του επί παντός θέματος και να τις εκθέτει δημόσια, επάνω σε αυτό δεν τίθεται κανένα θέμα. Με τη διαφορά ότι και ο ίδιος ο άνθρωπος, εκθέτοντας τις απόψεις του, εκτίθεται σε δημόσια κριτική. Ούτε για αυτό δεν τίθεται θέμα. 

Στο θέατρο τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Το θέατρο έχει κανόνες αυστηρούς που πρέπει να τηρούνται για να ονομάζεται θέατρο και όχι δημοσιογραφικό ρεπορτάζ, μάλιστα κακής ποιότητας. Τα γεγονότα που μας αφηγείται ένα θεατρικό έργο πρέπει να διαφοροποιούνται από τη δημοσιογραφική τους προβολή. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ένα θεατρικό έργο που έχει ως θέμα του τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα που συντάραξαν τον 20^ο αιώνα και είτε μας αρέσει είτε όχι άλλαξαν άρδην τη μορφή του κόσμου, όπως η Ρωσική Επανάσταση του 1917. 

Μιλάω για την παράσταση της κυρίας Αριάν Μνουσκίν, με το «Θέατρο του Ήλιου», ενός έργου με τον τίτλο: «Εδώ έχει δράκους» που παρακολουθήσαμε στον χώρο της Πειραιώς 260 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, σε σκηνοθεσία της ίδιας και «σενάριο» της Ελέν Σιξού, τέως κύριας αρθρογράφου του Παρισινού «Μοντ» και μόνιμης συνεργάτιδάς της. Θα επαναλάβω ότι σέβομαι τις πολιτικές κ.α. πεποιθήσεις των κυριών Μνουσκίν και Σιξού, αλλά με κανένα τρόπο δεν μπορώ να δεχθώ να παρουσιάζονται μεγάλες πολιτικές προσωπικότητες της εποχής μας όπως ο Λένιν, ο Τρότσκι, ο Μπουχάριν κ.α. και να διασύρονται ως γελοία και κωμικά πρόσωπα, μάλιστα με συστηματική παραποίηση των γεγονότων στα οποία πρωταγωνίστησαν. Ο Λένιν π.χ. με τη μορφή ενός τερατώδους νάνου, να παθαίνει κρίση υστερίας, να σχίζει τα μαξιλάρια του κρεβατιού του και να σκορπίζονται τα πούπουλα!  Και επί πλέον να συκοφαντείται ολόκληρος ο ρωσικός λαός, που συνέτριψε με απίστευτες θυσίες τις ορδές του Χίτλερ. Αυτά είναι φθήνιες ανεπίτρεπτες για το μέγεθος της κυρίας Μνουσκίν, τουλάχιστον όπως τη γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Και να ηρωοποιείται με ένα τεράστιο χρονικό άλμα ο σημερινός πρόεδρος της Ουκρανίας Ζελένσκι στο φυσικό του ανάστημα, ως υπερασπιστής του Διεθνούς Δικαίου. Και για το έγκλημα της σφαγής του Παλαιστινιακού λαού που παράλληλα συντελείται μπροστά στα μάτια μας, ούτε λέξη! Ενώ, αναδρομικά, η παράσταση ξεκινά με το κουρέλιασμα ενός τεράστιου ριντώ με την προσωπογραφία του Πούτιν. Και στο ενδιάμεσο, να ’σου, πετιέται ο Ουίνστον Τσώρτσιλ από τον Άδη με το πούρο του… ως σοφός γέροντας, που προφητεύει την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού! Όποιος ενδιαφέρεται να μάθει περισσότερα για το ποιος ήταν ο αληθινός «πατέρας της Νίκης», Τσώρτσιλ, και για το προφητικό του χάρισμα, ας μπει στον κόπο να διαβάσει τον λόγο (διατίθεται στο διαδίκτυο) που εκφώνησε ο πιο πάνω στη Βουλή των Λόρδων μετά το τέλος των δικών μας «Δεκεμβριανών», και εκεί να δεις ψέματα-δράκους!

Η παράσταση δεν έχει να προσθέσει κάτι σε αυτό το συνονθύλευμα, φίρδην – μίγδην ανθρώπων και πραγμάτων, εκτός από τον μόχθο των σαράντα ηθοποιών της, που υποχρεώνονται σε μια πεπαλαιωμένη μετωπική υποκριτική με παιδαριώδη, υπονομευμένη κίνηση των μελών του σώματός τους, σαν σπασμένες μαριονέτες. Και εκτός από το πανούργο γιγαντοσκηνικό, που επιδιώκει να κλέψει τις εντυπώσεις. 

Θα κλείσω αυτό το σημείωμα λέγοντας ότι και η πιο απροκάλυπτη προπαγάνδα, πρέπει να έχει και αυτή τα όριά της. Κρίμα, κυρία Μνουσκίν. Είχα δει στο Παρίσι πριν χρόνια τον «Νοροντόμ Σιχανούκ» σας, συναντηθήκαμε στο καμαρίνι σας, μιλήσαμε, και είχα σχηματίσει άλλη εντύπωση.

---