Erich Arendt | Πέτρες της Χίου (μτφρ. Αντώνης Κερασνούδης)

Πέτρες της Χίου

Γκρίζα κύλιση:
αλάτι,
ολόγυρα στην αδιάλυτη
έρημο. – “Εγώ”,
το σώμα μου νιώθει,
το ορθάνοιχτο μάτι της
θάλασσας, να το κοιτά.

Και μπροστά από τα
σιδερένια πλευρά των μύλων,
παρασύρει το μοναχικό βήμα
την ύστερη γραφή στο ασκίαστο.
Τυφλός.

Γνωρίζει την πλάνη,
η ράβδος μου, που
από την πέτρα σμιλεύει
τη λέξη…
και μετά
η εσωτερική ηχώ! Χειμώνα,
καλοκαίρι της κολάσεως!

Kάποια στιγμή, εκσπλαχνισμένο κρέμεται
ένα πρόβατο από το ελαιόδενδρο. Γέλωτας.
Άρωμα κρασιού. Ένας χορός.
«Κόσμε!” σκέφτεται το βήμα.

Μες το καταμεσήμερο, φωτισμένες
από τη λάμψη των αεροπλάνων,
ακούγονται οι πέτρες:
Πριν από χρόνια, χιλιάδες,
κάποιος περπάτησε εδώ,
επάνω, γνώρισε τον
πόνο, τη σκόνη,
τη λέξη μέσα
στη λέξη… βάδισε
τραγουδώντας, η ράβδος τραγούδησε, το
χέρι του καθώς αναζητούσε
ένα άλλο, σήκωσε
μία πέτρα, στιλπνή,
και στη γλώσσα
του ουρανού είπε…
άρτος –
πέτρινη στιλπνότητα
το χαμόγελό του.

(Μετάφραση: Αντώνης Κερασνούδης)

---

Steine von Chios

Graurollend:
Salz,
rundum die unlösliche
Öde. – „Ich”,
mein Leib fühlt es
starren, das
aufgerissene Auge
Meer.

Und vor den Eisenrippen
der Mühlen ins
Schattenlose zieht
der einsame Fuß
die späte Schrift.
Blind.

Er kennt das Irren,
mein Stab, der
aus dem Stein
das Wort schlägt…
und dann
das innere Echo! Winter
Sommer der Hölle!

Einmal, ausgeweidet
vom Ölbaum das Schaf
hängt. Lachen.
Weinduft. Ein Tanz.
“Welt! Meint der Schritt.”

Im Mittag, flugzeug-
durchblinkt,
lauschen die Steine:
Vor Jahren, tausend,
einer ging hier,
vorüber, kannte den
Schmerz, einen Staub,
Wort, tief
im Wort… ging
singend, der Stab sang, seine
suchende Hand,
in der andern, aufgelesen
ein Stein, blank,
in der Sprache
des Himmels… Brot,
sagte er –
steinglanzzerweht
sein Lächeln.

---

Λίγα λόγια για τον ποιητή από τον μεταφραστή

O Erich Arendt (1903-1984) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της λυρικής ποίησης, αλλά και μεταφραστές του Pablo Neruda στη Γερμανία.

Γεννημένος στην ανατολή του 20ού αιώνα στο Neuruppin του κρατιδίου του Βραδεμβούργου, έζησε ιδιαίτερα φτωχικά παιδικά χρόνια, όντας γόνος ενός υποδηματοποιού και μίας καθαρίστριας. Αφού έλαβε βασική σχολική εκπαίδευση, βιοπορίστηκε ως ελαιοχρωματιστής, ράφτης, υπάλληλος τραπέζης και βοηθός δημοσιογράφου, ταξιδεύοντας επανειλημμένα στην Ελβετία και την Ισπανία. Ασπαζόμενος την κομμουνιστική ιδεολογία και νυμφευμένος με εβραία γυναίκα εγκαταλείπει τη ναζιστική Γερμανία, συμμετέχοντας στον ισπανικό εμφύλιο στο πλευρό των Δημοκρατικών. Μετά την επικράτηση του φασισμού καταφεύγει στην Κολομβία, ενώ στα ύστερά του χρόνια αποφασίζει να επανεγκατασταθεί στην Ανατολική Γερμανία (DDR).

Διακριτές διαδρομές γνώρισε και η ποιητική του έκφραση, που χαρακτηρίζεται στα πρώιμα χρόνια από εξπρεσιονιστικές τάσεις. Στην πορεία επηρεάζεται βαθύτατα από τον ισπανικό εμφύλιο, αναπτύσσοντας έντονα προλεταριακό ύφος γραφής, το οποίο ωστόσο μετεξελίσσεται με τα χρόνια σε μία πρωτόγνωρη εκφραστική εσωστρέφεια, εμφανίζοντας στοιχεία πλήρους άρνησης κάθε εύκολης κατάφασης, αλλά και γλωσσικής κατανόησης. Στα τελευταία είκοσι έτη της ζωής του θέλγεται από την ατμόσφαιρα, τη μυθολογία και το “αιώνιο” φως του Αιγαίου, τα οποία και καταγράφει σε άλλες ποιητικές συλλογές.

Το συχνά αλληγορικό και υπερρεαλιστικό ποιητικό ύφος του Arendt αποτέλεσε σημαντικό φάρο έκφρασης για πολλούς μεταγενέστερους γερμανόφωνους ομότεχνούς του, χαρίζοντάς του πολλαπλά βραβεία και εν ζωή αναγνώριση.