Rosalie Gallo y Sanches | Το πέλαγος της Καλαβρίας

Ένα ποίημα σε τρεις γλώσσες.

της Τζίνας Καρβουνάκη

Η τρίγλωσση αυτή δημοσίευση αποτελεί επισφράγισμα μιας φιλίας που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια μιας τελετής βράβευσης του Διεθνούς Ποιητικού Διαγωνισμού Nosside στο Αρχαιολογικό Μουσείo στο Ρήγιο της Καλαβρίας, και ακτινοβολεί την καθαρή, ανεπιτήδευτη λάμψη του διαγωνισμού αυτού.

Δεν είναι τυχαίο ότι το ποίημα τιμήθηκε με Ειδική Μνεία στον Διεθνή Ποιητικό Διαγωνισμό Nosside το 2007, ούτε ότι επιλέχθηκε από τον Οργανισμό Τουρισμού της Καλαβρίας για τη διεθνή προβολή του νομού. Η φωνή της Rosalie ενώνει αυτό που θεωρούμε προσωπικό βίωμα με βαθύ συλλογικό αποτύπωμα· ορίζει τη θάλασσα όχι ως γεωγραφία, αλλά ως μνήμη· όχι ως σύνορο, αλλά ως δρόμο που συνδέει γενιές.
Υπάρχουν ποιήματα που μοιάζουν με παλμική μνήμη, με κύματα που επιστρέφουν για να ξαναγράψουν το παρελθόν στο τώρα. Η Rosalie Gallo y Sanches, με το ποίημα «Το πέλαγος της Καλαβρίας», καταφέρνει να ανασύρει από τον χρόνο μνήμες παρελθοντικές. Το βλέμμα της, ενώ ακουμπά το πέλαγος της Καλαβρίας, είναι το βλέμμα εκείνου που «επιστρέφει» σε μια άγνωστη αλλά συγχρόνως οικεία πατρίδα, είναι το βλέμμα εκείνου που αντιλαμβάνεται πως ο τόπος αυτός υπήρξε ανέκαθεν εντός του.

Η θάλασσα, οι στέγες της Μεσσήνης, ο σιρόκος, τα δέντρα που περιμένουν πεισματικά τον ήλιο, όλα αποκτούν στο ποίημα μια άλλη πυκνότητα. Γίνονται μάρτυρες μιας γενεαλογίας, φύλακες όσων χάθηκαν αλλά και όσων διατηρούνται στο χρόνο. Η Rosalie δεν περιγράφει απλώς ένα τοπίο· το μεταμορφώνει σε καθρέφτη της ψυχής της, σε τόπο συνάντησης χρονικών διαδρομών, όπου η μια συναντά την άλλη μέσα από την ματιά της.

Português
ESTE MAR CALABRÊS

Abrem-se sobre o mar calabrês meus olhos ancestrais
para conferirem a passagem do tempo.
Toca-me a pele o perfume salgado
e a pintura acinzentada da paisagem me faz bem.
Estou na pátria de duas generaciones
que faço retornar depois de um século.
Uma bandeira qualquer se agita no vento, insistindo na resistência.
O avião passa devagar.
De Messina saúdam-me os tetos das casas;
os barcos desfilam pelo Estreito;
as pombas voam, apesar do siroco.
As árvores, friorentas, guardam a vida
escondendo-na nos ramos secos
e esperando desde sempre o sol,
ainda medroso de inverno.
Os carros cantam canções de modernidade
e os tempos se encontram nas lágrimas do lungomar.
Cem anos antes outros olhos choraram
neste mesmo lugar onde agora choro eu.
O mar calabrês é o travesseiro de minha memória.

Italiano
QUESTO MARE CALABRESE

Si aprono sul mare calabrese i miei occhi antenati
per sentire e guardare il tempo.
Sento sulla pelle il profumo salato
e la pittura grigia del paesaggio mi fa sentire bene.
Sono nella patria di due generazioni
che faccio ritornare a congiungersi dopo un secolo.
Una qualsiasi bandiera strappata al vento insiste nel farsi fiera.
L’aereo va piano.
Da Messina mi salutano i tetti delle case;
le barche sfilano sullo Stretto;
le colombe volano nonostante lo scirocco.
Gli alberi, freddolosi, custodiscono la vita
e la nascondono nei rami secchi
aspettando da sempre il sole,
ancora timoroso, dell’inverno.
Le auto cantano canzoni di modernità
e i tempi danno appuntamento nelle lacrime del lungomare.
Cento anni prima altri occhi hanno pianto
in questo stesso posto dove ora piango io.
Il mare calabrese è il cuscino della mia memoria.

Ελληνικά
ΤΟ ΠΕΛΑΓΟΣ ΤΗΣ ΚΑΛΑΒΡΙΑΣ

Τα μάτια των προγόνων μου
ανοίγουν στο πέλαγος της Καλαβρίας
για να αισθανθούν και να ψηλαφίσουν τον χρόνο.

Το αλάτι του ανέμου χαϊδεύει το δέρμα μου,
ενώ η γκριζογάλανη ανάσα του τοπίου
με αγκαλιάζει σαν γνώριμη παρηγοριά.
Βρίσκομαι στην πατρίδα δύο γενεών,
που τις καλώ να ανταμώσουν ξανά έναν αιώνα μετά.
Οποιαδήποτε σημαία, όσο κι αν ο άνεμος την έχει κουρελιάσει, επιμένει να ορθώνεται περήφανη.
Ένα αεροπλάνο διασχίζει απαλά τον ουρανό.
Από τη Μεσσήνη με χαιρετούν οι στέγες των σπιτιών.
Τα πλοία κυλούν στο Στενό.
Τα περιστέρια επιμένουν στο πέταγμά τους, κόντρα στον σιρόκο.
Τα δέντρα, τρεμάμενα, διατηρούν τη ζωή.
Την κρύβουν στα ξερά τους κλαδιά,
καρτερώντας αέναα τον ήλιο
που φοβάται ακόμα τον χειμώνα.
Τα αυτοκίνητα σιγοτραγουδούν ρυθμούς του σήμερα
ενώ οι κύκλοι του χρόνου συναντούν τα δάκρυα στην παραλιακή λεωφόρο.
Πριν από εκατό χρόνια
άλλα μάτια έκλαψαν εδώ όπου τώρα κλαίω εγώ.
Το πέλαγος της Καλαβρίας είναι το μαξιλάρι της μνήμης μου.

---

Η Rosalie Gallo y Sanches γεννήθηκε στη Βραζιλία, στο Pindorama/SP, από Ιταλούς μετανάστες γονείς, καταγόμενους από το Ρήγιο της Καλαβρίας. Οι τέσσερις μεγαλύτερες αδερφές της, καθηγήτριες και οι τέσσερις, τη δίδαξαν πολύ νωρίς ανάγνωση και γραφή. Είναι μητέρα μιας μοναχοκόρης, δώρο του εκλιπόντα συζύγου της Ilario, και γιαγιά δύο εγγονών, της Luísa και της Maria Paula, δώρα του Paulo Henrique, του εκλιπόντα γαμπρού της.

Είναι Γραμματέας για τη Βραζιλία του Διεθνούς Διαγωνισμού Ποίησης Nosside. Επίτιμη Πρόεδρος και νυν Πολιτιστική Διευθύντρια της Ακαδημίας Γραμμάτων και Πολιτισμού Rio-pretense, Σε συνεργασία με το Μουσείο Μετανάστευσης της Πολιτείας του Σάο Πάολο πραγματοποιεί πολιτιστικές δράσεις.

Έχουν εκδοθεί πολλά βιβλία της και έχουν συμπεριληφθεί ποιήματά της, σε πολλές συλλογές. Έχει επιμεληθεί επίσης πολλές Ανθολογίες. Έχει επίσης βραβευτεί με πολλά εθνικά αλλά και διεθνή λογοτεχνικά βραβεία. Είναι ιδιαίτερα περήφανη για το Loba Romana, βραβείο το οποίο έλαβε από τη Συνέλευση του Νομοθετικού Σώματος της Πολιτείας του Σάο Πάολο.

---