Η Ιφιγένεια Τέκου στο Σαλόνι του BookSitting

Συνέντευξη στην Αλεξία Καλογεροπούλου
alexia.kalogeropoulou@gmail.com

---

Η Ιφιγένεια Τέκου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε γαλλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και πήρε μεταπτυχιακό τίτλο από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Εργάστηκε ως διοικητική υπάλληλος για αρκετά χρόνια σε πολυεθνικές εταιρείες, ενώ πλέον κάνει μεταφράσεις και παραδίδει ιδιαίτερα μαθήματα σε παιδιά. Από τις Εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφορούν επίσης τα μυθιστορήματά της «Το τελευταίο φως», «Η μοίρα της Πηνελόπης», «Δεξί κίτρινο λουστρίνι», «Το καλό μπλε σερβίτσιο», «Ο άντρας με τις κούκλες», καθώς και το βιβλίο της «Yolo – Ζεις μονάχα μια φορά». Μιλήσαμε μαζί της με αφορμή το νέο της βιβλίο «Το τρίτο νυφικό», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

---

Κυρία Τέκου, σας καλωσορίζω στο Σαλόνι του BookSitting, σε μια συζήτηση με αφορμή το νέο σας βιβλίο, Το τρίτο νυφικό, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Παρουσιάζετε μια συγκινητική ιστορία όπου, όπως και στα περισσότερα μυθιστορήματά σας, πρωταγωνιστεί ο έρωτας. Έχει μεταμορφωτική δύναμη ο έρωτας στην πραγματική ζωή, όπως συμβαίνει στα βιβλία σας;

Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση, κυρία Καλογεροπούλου!Πιστεύω ότι ο έρωτας, για όσο διαρκεί, που, δυστυχώς, δεν είναι πολύ, έχει τη δύναμη να μας μεταμορφώσει είτε προς μια καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας είτε προς μια χειρότερη, ανάλογα με τον άνθρωπο που μας τον έχει εμπνεύσει. Καθώς όμως ο έρωτας φθίνει, επανερχόμαστε στις «εργαστηριακές ρυθμίσεις» μας, όπως αποκαλώ εγώ αυτή τη μετέπειτα κατάσταση, και γινόμαστε ξανά ο παλιός μας εαυτός. Στη λογοτεχνία, οι δημιουργοί, έχουμε την τάση καμιά φορά να εξιδανικεύουμε τον έρωτα προσφέροντας στον αναγνώστη μια πιο όμορφη εκδοχή της πραγματικότητας.

Τα περισσότερα από τα βιβλία σας, των τελευταίων ετών τουλάχιστον, αφηγούνται ιστορίες που διαδραματίζονται σε παρελθόντα χρόνο, και συγκεκριμένα στο πρώτο μισό του περασμένου αιώνα. Θυμίζω το Δεξί κίτρινο λουστρίνι (εκδ. Ψυχογιός, 2020), μια ιστορία που ξεκινά από την Κάλυμνο το 1934, Το καλό μπλε σερβίτσιο (εκδ. Ψυχογιός, 2021) που εκτυλίσσεται αρχικά στη Σμύρνη του 1913,  Ο άντρας με τις κούκλες (εκδ. Ψυχογιός, 2022) που ξεκινά από την Κάτω Ιταλία το 1948. Η συγγραφή αυτών των έργων φαντάζομαι ότι απαιτεί μια σημαντική έρευνα, αφού οι ιστορίες σας συνδέονται με πραγματικά γεγονότα. Για το Τρίτο Νυφικό πού επικεντρώσατε την έρευνά σας;

Πράγματι, όλες οι ιστορίες που έχω γράψει, εκτός ίσως από τα δύο εφηβικά βιβλία και τη συλλογή διηγημάτων, αφορούν το παρελθόν και αναμειγνύονται με τα πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα μιας αρκετά παλιότερης εποχής, οπότε είναι απαραίτητη η ενδελεχής έρευνα. Η αναζήτηση πηγών και πληροφοριών ώστε να απεικονιστεί όσο γίνεται πιο πιστά εκείνη η εποχή, αποτελεί το δυσκολότερο αλλά και το πιο ενδιαφέρον κομμάτι, κατά την άποψή μου, και, φυσικά, παίρνει χρόνο.

Η πλοκή του νέου μου βιβλίου εξελίσσεται τόσο στην Κάσο κατά τη δεκαετία του ’40 με τους Ιταλούς, τους Γερμανούς και  τους Εγγλέζους κατακτητές να επιδρούν καταλυτικά στις ζωές των κατοίκων, όσο και στην Αυστραλία της δεκαετίας του ’50, το μέρος όπου μεταναστεύουν οι δύο κεντρικοί ήρωες και έπρεπε να καταδείξω πώς αντιμετωπίστηκαν από το κράτος υποδοχής και τους ντόπιους. Ένα ξεχωριστό κομμάτι της έρευνάς μου, αρκετά μεγάλο, αφιερώθηκε στους ιθαγενείς πληθυσμούς της Αυστραλίας, τους λεγόμενους Αβορίγινες, καθώς και στην προσπάθεια της τότε κυβέρνησης να τους «εκπολιτίσει», αρπάζοντας τα παιδιά τους από τη βρεφική-παιδική ηλικία (η γενιά των «χαμένων» παιδιών) και δίνοντάς τα σε οικογένειες Αυστραλών.

Παρατηρεί κανείς ότι εκδίδετε σταθερά ένα βιβλίο τον χρόνο. Τις έχετε έτοιμες αυτές τις ιστορίες στο μυαλό σας; Πώς τις εμπνέεστε;

Τίποτα δεν έχω έτοιμο στο μυαλό μου. Κάθε ιστορία που αρχίζω να πλάθω παίρνει χρόνο και δεν είναι μια εύκολη διαδικασία. Την περίοδο που συνήθως σκέφτομαι το θέμα για το επόμενο βιβλίο μου, φροντίζω να είμαι ανοιχτή στα διάφορα ερεθίσματα του περιβάλλοντός μου  ελπίζοντας να εμπνευστώ.

Αν σας έλεγα να μας πείτε ένα κοινό που έχουν όλες οι ηρωίδες σας, ποιο θα ήταν αυτό; Υπάρχει ένα αόρατο νήμα που συνδέει όλες τις ιστορίες σας;

Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ, νομίζω, όμως, ότι το κοινό γνώρισμα όλων των ηρωίδων μου είναι η  εσωτερική δύναμη που επιδεικνύουν και τις βοηθά να ξεπερνούν τα εμπόδια που τους παρουσιάζονται. Όσον αφορά τις ιστορίες που γράφω, δεν ξέρω αν υπάρχει κάποιο σημείο σύνδεσης μεταξύ τους… φαντάζομαι πως ναι. Σίγουρα οι προσωπικές σκέψεις και οι ανησυχίες μου με κάνουν να επανέρχομαι σε συγκεκριμένα θέματα σε κάθε βιβλίο… καμιά φορά με τρόπο εμμονικό.

Ας έρθουμε στο πιο πρόσφατο βιβλίο σας, όπου η ηρωίδα σας, η Κασσία, «αν και βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στα σκοτάδια της», όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο, τελικά βρίσκει τη δύναμη να ξεφύγει. Είναι κάτι εφικτό αυτό; Μπορούν, κατά τη γνώμη σας, τα μυθιστορήματα να παρέχουν πιθανές λύσεις και συναισθηματική ανακούφιση στους αναγνώστες –ίσως μέσω της διαδικασίας της ταύτισης;

Η ηρωίδα μου, η Κασσία, είναι μια γυναίκα που βιώνει την κακοποίηση, στην αρχή με δραματικό τρόπο, ώσπου κάποια στιγμή συνειδητοποιεί ότι η απάθεια δεν θα τη γλιτώσει από τα μαρτύρια που περνάει κι έτσι αποφασίζει να παλέψει με νύχια και με δόντια για την ευτυχία της. Δεδομένου ότι η μάστιγα της κακοποίησης δεν περιορίστηκε στις γυναίκες των παλαιών χρόνων αλλά αποτελεί μια διαχρονική φρίκη με τραγικές καμιά φορά συνέπειες, φαντάζομαι ότι ορισμένες από τις αναγνώστριές μου θα ταυτιστούν με την ιστορία της Κασσίας, αφού είτε θα έχουν βρεθεί στη θέση της είτε γνωρίζουν κάποια στο περιβάλλον τους που έχει υποστεί τέτοιου είδους βία. Λύσεις, δυστυχώς, κανένα μυθιστόρημα δεν μπορεί να προσφέρει, τις λύσεις που ταιριάζουν στην καθεμία γυναίκα πρέπει να τις βρει η ίδια. Ελπίζω όμως να βοηθά η γνώση ότι καμία δεν είναι μόνη της, ότι και άλλες έχουν βρεθεί στη θέση της, εκείνες που πάλεψαν για το αυτονόητο: αγάπη, ευτυχία και αξιοπρέπεια.

Η Κασσία έκανε τρεις γάμους. Μπορεί ένας γάμος να φέρει την ευτυχία;

Ο γάμος και η ευτυχία είναι δύο ανεξάρτητες καταστάσεις που δεν συνδέονται, με την έννοια ότι για να είσαι ευτυχισμένος δεν χρειάζεται να είσαι παντρεμένος ή πλούσιος ή όμορφος ή πετυχημένος. Εξαρτάται από το τι θεωρεί ο καθένας μας αρκετό για τον κάνει να νιώσει χαρά.

Είναι εφικτό να βρισκόμαστε διαρκώς σε κατάσταση ευτυχίας;

Διαρκώς; Προσωπικά, δεν  πιστεύω ότι είναι εφικτή μια «διαρκής» ευτυχία και δεν πειράζει, δεν είναι κακό, καθώς ο άνθρωπος χρειάζεται και τις λιγότερο ευτυχισμένες στιγμές που περικλείουν βάσανα, στενοχώρια και δάκρυα, προκειμένου να φτάσει στο σημείο εκείνης της ωριμότητας κατά την οποία θα μάθει πλέον να εκτιμά τις λιγοστές στιγμές χαράς που του δίνονται.

Ας περάσουμε στα παρασκήνια της συγγραφής. Σε τι συνθήκες γράφετε; Προτιμάτε την ησυχία ή καταφέρνετε να συγκεντρωθείτε ακόμα και σε θορυβώδη περιβάλλοντα;

Προτιμώ την ησυχία, που όμως είναι διανθισμένη με ευχάριστους ήχους, όπως αυτών της βροχής ή των πουλιών που δοκιμάζουν τις φωνητικές τους ικανότητες πάνω στην κουτσουπιά μου τώρα την άνοιξη. Παρόλ’ αυτά, οι συνθήκες συγγραφής δεν μπορούν να είναι πάντα ιδανικές όταν αποτελείς μέλος μιας οικογένειας κι έτσι έμαθα με τον καιρό να προσαρμόζομαι και στη φασαρία.

Τα βιβλία σας έχουν κερδίσει πολλούς σταθερούς αναγνώστες. Ήδη, αν δεν κάνω λάθος, το Τρίτο Νυφικό έχει προχωρήσει σε τρίτη έκδοση. Πού αποδίδετε αυτή την επιτυχία; Τι βρίσκουν, κατά τη γνώμη σας, οι αναγνώστες στα βιβλία σας που τα καθιστούν τόσο αγαπητά;

Νιώθω αληθινά ευτυχής και ευγνώμων για την προτίμηση που δείχνουν στα βιβλία μου οι αναγνώστες και απολαμβάνω τα μηνύματα που μου στέλνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο δεν γνωρίζω τι ακριβώς τους αρέσει περισσότερο και με επιλέγουν ως αναγνωστική συντροφιά.

Έχετε ήδη εμπνευστεί την ιστορία του επόμενου βιβλίου σας ή είναι νωρίς ακόμα;

Έχω ήδη ξεκινήσει από τον Αύγουστο του 2023 να γράφω το επόμενο βιβλίο μου που, λογικά, θα κυκλοφορήσει την ερχόμενη άνοιξη.  Ελπίζω να το αγκαλιάσουν και αυτό οι αναγνώστες!

---