Manolis Anagnostakis | Das Schach (Übersetzung Antonis Kerasnoudis)

Das Schach

Lass uns spielen.
Ich gebe dir meine Königin.
(Sie war für mich einmal die Liebste
Jetzt habe ich keine Liebste mehr)
Ich werde dir meine Türme geben
(Jetzt schieße ich nicht mehr auf meine Freunde
Sie sind lange vor mir gestorben)
Und dieser König war nie meiner
Und dann, was will ich von so vielen Soldaten?
(Sie ziehen blind voran, ohne Träume)
Alles, selbst meine Pferde werde ich dir geben.
Nur diesen Verrückten werde ich behalten
Der kennt, nur in eine Farbe zu gehen
Von einem Ende zum anderen.
Lachend vor all deinen Rüstungen
Plötzlich in deine Linien kommend
Um die festen Truppen aufzurütteln.
Und dieses Spiel kennt kein Ende.

---

Το σκάκι

Έλα να παίξουμε.
Θα σου χαρίσω τη βασίλισσά μου.
(Ήταν για μένα μια φορά η αγαπημένη
Τώρα δεν έχω πια αγαπημένη)
Θα σου χαρίσω τους πύργους μου
(Τώρα πια δεν πυροβολώ τους φίλους μου
Έχουν πεθάνει καιρό πριν από μένα)
Κι ο βασιλιάς αυτός δεν ήτανε ποτέ δικός μου
Κι ύστερα τόσους στρατιώτες τί τους θέλω;
(Τραβάνε μπρος, τυφλοί, χωρίς καν όνειρα)
Όλα, και τ’ άλογά μου θα σ’ τα δώσω
Μονάχα ετούτον τον τρελό μου θα κρατήσω
Που ξέρει μόνο σ’ ένα χρώμα να πηγαίνει
Δρασκελώντας τη μια άκρη ως την άλλη.
Γελώντας μπρος στις τόσες πανοπλίες σου
Μπαίνοντας μέσα στις γραμμές σου ξαφνικά
Αναστατώνοντας τις στέρεες παρατάξεις.
Κι αυτή δεν έχει τέλος η παρτίδα.

---

 Der Poet des Schweigens

Anmerkung zur Übersetzung

Im Frühjahr 1925 wurde in Thessaloniki der «Poet des Schweigens», der Radiologe und Κämpfer des Nationalen Widerstands, Manolis Anagnostakis geboren. Trotz seiner offensichtlichen Begabung für Literatur und insbesondere für Poesie von Kindesbeinen an, studierte er zunächst Medizin an der Aristoteles Universität Thessaloniki, wo er sich als Radiologe spezialisierte. Er ließ sich in Wien fortbilden und später dauerhaft in Athen nieder, wo er mit Ehre und Konsequenz seinem medizinischen Fachgebiet nachkam.

Anagnostakis’ poetischer Stil ist geprägt von Licht und Hoffnung, die dazu aufgerufen sind, jede Unsicherheit und Entfremdung zu überwinden, die durch die dunklen Aspekte unseres Alltags erzeugt wird. Von 1941 bis 1971 legte er ein reichhaltiges literarisches Werk vor, schrieb Artikel in mehreren Literaturzeitschriften und veröffentlichte 88 Gedichte, einige in Sammelbänden und andere in wichtigen persönlichen Gedichtsammlungen wie «die Epochen». Er erhielt den Staatlichen Lyrikpreis, den Großen Preis für Literatur und die Ehrendoktorwürde der Aristoteles Universität Thessaloniki.

Ab 1983 beschloss er zu schweigen und jüngeren literarischen Stimmen Raum zu geben. Später erklärte er die Gründe:

«Ich werde, in der veränderten Landschaft unserer Zeit, nicht mehr schreiben, ich habe mein Werk vollendet. Ich wähle die Stille. Poesie ist das Werk der Jugend. Sie braucht Begeisterung, Selbsttäuschungen, Illusionen. Das sind die Dinge, die junge Menschen haben. Je älter man wird, desto besser beherrscht man seine Mittel. Man wird ein Handwerker, aber ein Gedicht muss nicht perfekt sein, um gut zu sein.» 

---

Ο ποιητής της σιωπής

Μεταφραστικό σημείωμα

Την άνοιξη του 1925 γεννιέται στη Θεσσαλονίκη ο «ποιητής της σιωπής», ο Aκτινολόγος και αντιστασιακός Μανόλης Αναγνωστάκης. Παρά τη διαφαινόμενη, ήδη από την παιδική του ηλικία, έφεση στη λογοτεχνία και δη στην ποίηση, σπούδασε αρχικά Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου και έλαβε την ειδικότητα του Ακτινολόγου. Μετεκπαιδεύθηκε στη Βιέννη, εγκαταστάθηκε αργότερα μόνιμα στην Αθήνα, εργαζόμενος με τιμή και συνέπεια επάνω στην ιατρική του ειδικότητα. 

Το ποιητικό ύφος του Αναγνωστάκη χαρακτηρίζεται από το φως και την ελπίδα, τα οποία καλούνται να υπερνικήσουν κάθε αβεβαιότητα και αποξένωση που γεννούν οι σκοτεινές πτυχές της καθημερινότητάς μας. Από το 1941 έως το 1971 παρουσίασε πλούσιο λογοτεχνικό έργο, αρθρογραφώντας σε αρκετά λογοτεχνικά περιοδικά και δημοσιεύοντας 88 ποιήματα, άλλα σε συλλογικούς τόμους και άλλα σε σημαντικές προσωπικές ποιητικές του συλλογές, όπως στις «Εποχές”. Έλαβε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης, το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας και αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Από το 1983 κι έπειτα, αποφάσισε να σωπάσει, δίνοντας χώρο σε νεότερες λογοτεχνικά φωνές. Τους λόγους εξήγησε αργότερα ο ίδιος: «Στο αλλοιωμένο τοπίο της εποχής μας δεν θα ξαναγράψω, το έργο μου το ολοκλήρωσα. Επιλέγω τη σιωπή. Η ποίηση είναι έργο της νεότητας. Χρειάζεται ενθουσιασμό, αυταπάτες, ψευδαισθήσεις. Αυτά τα έχουν οι νέοι. Όσο μεγαλώνεις, κατέχεις καλύτερα τα μέσα σου. Γίνεσαι τεχνίτης, αλλά ένα ποίημα δεν χρειάζεται να είναι τέλειο για να είναι καλό».

---