Λεωνίδας Ρήγας | Υστερόγραφο στη βία

Η βία που επιτέλους μιλάει, αν καταφέρει να μιλήσει ποτέ της, δεν ξεστομίζει τα λόγια της από ανάγκη για εκδίκηση, ακόμα κι αν δείχνει έτσι καμιά φορά. Αλλά για λόγους προπάντων εσωτερικής λύτρωσης. Η βία είναι μια κατάσταση ριζωμένη αρκετά βαθιά στο υπέδαφος της ψυχής, για να προορίζει το λόγο της σε τρίτους, σε κάμερες ή την κοινή γνώμη.

Γι’ αυτό και οι προτάσεις της όταν βγαίνουν δεν είναι τις περισσότερες φορές ολοκληρωμένες. Μοιάζουν άναρθρες ή και κούφιες, ιδίως όταν προσγειώνονται στα αταλαιπώρητα αυτιά εμάς των υπολοίπων. Γιατί δεν φροντίζουν εκ των προτέρων για συμπαγή παροχή επεξηγήσεων απέναντι σε κάθε είδους ερωτήματα που θα ακουστούν απ’ τον όχλο κάτω, ούτε συνιστούν ένα ενιαίο αφήγημα έτοιμο προς το τυπογραφείο.

Όποιος έχει αναμετρηθεί με την κυριαρχία της βίας, έστω και στο ελάχιστο, θα γνωρίζει βιωματικά πως, εάν συνεπάγεται κάτι, αυτό είναι η προσωρινή αίσθηση απώλειας του εαυτού. Οι άλλοτε ακράδαντοι ιστοί που συνέθεταν κατά κάποιο μαγικό τρόπο και συγκρατούσαν μαζί το ανθρώπινο υποκείμενο ξαφνικά σπάνε, διαλύονται, και αυτός που υφίσταται τη βία μετατρέπεται τη στιγμή εκείνη σε αντικείμενο άψυχο, παγιδευμένο σε σταματημένο χρόνο. Ένα αντικείμενο που θα (προ)κληθεί συγκλονιστικά σύντομα απ’ το κοντινό του περιβάλλον, την κοινωνία, τις ανάγκες της καθημερινότητας που συνεχίζει και τρέχει, να συναρμολογηθεί πίσω στο ανθρώπινο υποκείμενο που ήταν: με επιθυμίες, όρεξη, επιδιώξεις για το μέλλον, εν ολίγοις με υπόσταση – αντικρούοντας κάθε νόμο ανθρώπινης φυσικής. Μια αληθινή εσωτερική νεκρανάσταση είναι το στοίχημα, για το οποίο οι γενναιότεροι και γενναιότερες μεταξύ των γενναίων μπορούν μόνο να φανούν ικανοί.

Και από αυτόν τον άνθρωπο απαιτούμε οι υπόλοιποι εμείς αφηγηματική συνέπεια και συνοχή, εφόσον λοξοδρομήσει (γιατί περί ψυχολογικής «λοξοδρόμησης» πρόκειται) και μιλήσει ανοιχτά για την εμπειρία του, η οποία στο μεταξύ τον έχει μεταμορφώσει ήδη σε κάτι άλλο. Λες και δεν διαβάσαμε ποτέ μας έναν Ντοστογιέφσκι. Λες και δεν παρακολουθήσαμε έναν Τενεσί Γουίλιαμς. Λες και η ιστορία δεν διέσωσε ποτέ της στο χαρτί τις αναρίθμητες μαρτυρίες επιζήσαντων των Άουσβιτς και των Σοβιετικών Γκουλάγκ. Λες και, τέλος πάντων, δεν έχουμε σημειώσει καμία πρόοδο ως ανθρωπότητα και έχουμε ακόμα ανάγκη κάποιας, τρόπον τινά, προσωπικής βιωματικής υπόμνησης για να τρέξουμε αυτό που λέγεται ανθρώπινη φαντασία και να αγκαλιάσουμε με γενναιοδωρία ψυχής και ενσυναίσθηση εξομολογήσεις βίας – η επιτομή της συναισθηματικής αναπηρίας.

Οι άνθρωποι έχουμε αποφασίσει να ζήσουμε τη ζωή μας πάνω σε αξιώματα, πάνω σε υποθέσεις εργασίας που μετατρέπουμε μόνοι μας κατόπιν σε αλήθειες, ώστε να προκύπτει κάποιο υποτιθέμενο νόημα στα επιμέρους της ζωής. Στα ζητήματα βίας, και δη της σεξουαλικής βίας, φαίνεται πως επιλέξαμε να είμαστε – αξιωματικά – καχύποπτοι με το θύμα και την ιστορία του παρά με την πιθανή αδυναμία του εαυτού μας να συλλάβει την ισχύ και επίδραση που μπορεί να ασκήσει η βία στον άλλον. Είναι πράγματι πιο εύκολο κάτι τέτοιο, απαιτεί σαφώς λιγότερη προσπάθεια. Εξού και η τάση πολλών να θέτουν τάχα λογικές, ψευδο-επιστημονικές ερωτήσεις εργαστηρίου, τύπου: «πότε;», «πώς ακριβώς;», «γιατί;», «γιατί έτσι;», «γιατί τώρα;» κτλ. Έτσι περιμένουν αυτοί οι πολλοί να συλλέξουν την ανθρώπινη αλήθεια από ένα θύμα σεξουαλικής βίας, δήθεν ορθολογικά. Η πραγματική αλήθεια είναι όμως, πως η άρνηση άσκησης από μέρους τους των ελάχιστων ορίων της φαντασίας και της συμπόνοιας τους για το τι κάποιος μπορεί να ’χει περάσει, ειδικά όταν αυτό που διακυβεύεται είναι η ανθρώπινη αξία, το μόνο που υποδηλώνει είναι μια καλά προετοιμασμένη αδιαφορία. Τίποτα περισσότερο.


Ο Λεωνίδας Ρήγας εργάζεται ως δικηγόρος στο Μόναχο της Γερμανίας (με ειδίκευση σε ζητήματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας & Ανταγωνισμού). Πέραν της δικηγορίας, οι κύριες ενασχολήσεις του αφορούν σε προσωπικό διάβασμα φιλοσοφίας, ιστορίας και λογοτεχνίας, ενώ η ενεργή σχέση του με τις τέχνες απαντάται κατά βάση στη μουσική.


Φωτογραφία: Anete Lusina

Μια σκέψη σχετικά μέ το “Λεωνίδας Ρήγας | Υστερόγραφο στη βία

  1. Όπως πάντα ο Λεωνίδας Ρήγας καταγράφει με ακρίβεια τα νοήματα των ζητημάτων που θίγει
    Η ειλικρίνεια των σκέψεων του αποτυπώνονται άριστα στα κείμενα του που δεν έχουν δοκιμιακό χαρακτήρα, αλλά παρουσιάζουν την στόφα του καλλιτέχνη, εκείνου του αναγεννησιακού διανοούμενου που προσέγγιζε την πραγματικότητα από πολλές οπτικές γωνιές .

    Μου αρέσει!

Σχολιάστε

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.