James Joyce | Ιδού το αγόρι (μτφρ. Τάκης Π. Πιερράκος)

Ιδού το αγόρι

Aπό το ερεβώδες παρελθόν
Ένα παιδί γεννήθηκε∙
Από χαρά και πένθος
Η καρδιά μου σκίζεται.

Γαλήνιος στην κούνια του
Ο ζωντανός κοιμάται.
Ας ανοίξουν τα μάτια του
Το έλεος και η αγάπη.

Η νέα ζωή αναπνέει
Πάνω στο γυαλί∙
Ο κόσμος που δεν υπήρξε
Κοντοζυγώνει να διαβεί.

Ένα παιδί κοιμάται
Ένας ηλικιωμένος μίσεψε.
Ω, πατέρα απαρνημένε
Το γιο σου συχώρεσε.

(Μετάφραση: Τάκης Π. Πιερράκος)

Σημείωση του μεταφραστή: Το ποίημα Ecce Puer εμπνεύστηκε ο James Joyce το Φεβρουάριο του 1932 κοιτάζοντας το νεογέννητο εγγονό του Stephen James Joyce, ενώ κοιμόταν στην κούνια του. Ενωρίτερα, το Δεκέμβριο του 1931, ο ποιητής, ο οποίος ζούσε στο εξωτερικό, είχε χάσει τον πατέρα του John Joyce, χωρίς να μπορέσει να τον δει μια φορά τουλάχιστον πριν από το θάνατό του. Το ποίημα στην αγγλική γλώσσα έχει ως ακολούθως:

Ecce Puer

Of the dark past
A child is born;
With joy and grief
My heart is torn.

Calm in his cradle
The living lies.
May love and mercy
Unclose his eyes!

Young life is breathed
On the glass;
The world that was not
Comes to pass.

A child is sleeping:
An old man gone.
O, father forsaken,
Forgive your son!

Ο James Joyce (1882-1941) γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Δουβλίνο και σπούδασε στο University College. Μετά το τέλος των σπουδών του ταξίδεψε και παρέμεινε για μικρό διάστημα στο Παρίσι. Μετά την επιστροφή του στην Ιρλανδία, το έτος 1904, ο James Joyce συνδέθηκε ερωτικά με τη μετέπειτα σύζυγο του Νόρα Μπάρνακλ, την οποία ακολούθως νυμφεύθηκε και το ίδιο έτος μετακόμισε μαζί της στην Τεργέστη. Το ζεύγος παρέμεινε στην Τεργέστη επί σειρά ετών -περίπου 15 με εξαίρεση το έτος 1906, κατά το οποίο οι Joyce έζησαν στη Ρώμη- και ο συγγραφέας εργάστηκε εκεί ως δάσκαλος. Παρά τις οικογενειακές και επαγγελματικές του δυσχέρειες, ο James Joyce παρέμεινε προσκολλημένος στο λογοτεχνικό του έργο και, με τη βοήθεια του Έζρα Πάουντ, κατόρθωσε να εκδώσει το 1914 τα ποιήματά του και μια συλλογή διηγημάτων, τους «Δουβλινέζους». Ακολούθησε το έτος 1916 η έκδοση το μυθιστορήματος Το πορτρέτο του καλλιτέχνη στη Νέα Υόρκη. Το έργο δημοσιεύτηκε στο Λονδίνο, το επόμενο έτος, 1917. Ακολουθούν Οι Εξόριστοι, το μοναδικό θεατρικό έργο, που εκδόθηκε το 1918. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, και έχοντας ήδη αρχίσει να δουλεύει το έργο του Οδυσσέας (Ulysses), ο James Joyce εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Το 1922 εκδόθηκε το εμβληματικό πεζογράφημα Οδυσσέας, το πιο γνωστό έργο του. Στο μεταξύ, ο James Joyce είχε αρχίσει να συγκεντρώνει και να επεξεργάζεται υλικό για το μυθιστόρημα Η Αγρύπνια των Φίνεγκαν (Finnegans Wake), αποσπάσματα του οποίου δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Transatlantic Review» για πρώτη φορά το έτος 1924. Η τελική επίσημη εκδοχή του έργου χρονολογείται το 1939, χάρη στις προσπάθειες των Maria και Eugene Jolas, που ενθάρρυναν τον συγγραφέα να συνεχίσει τις προσπάθειές του, παρά τις απογοητεύσεις του ιδίου λόγω της αρχικής υποδοχής του έργου. Τον Δεκέμβριο του 1940, το ζεύγος εγκατέλειψε το Παρίσι και μετέβη στη Ζυρίχη, όπου ο James Joyce απεβίωσε ένα μήνα αργότερα από προχωρημένο έλκος. Θεωρείται από τους σημαντικότερους συγγραφείς του 20ού αιώνα. Διερεύνησε και ώθησε ως τα άκρα τις δυνατότητες και τις χρήσεις της γλώσσας, σφραγίζοντας ανεξίτηλα τον μοντερνισμό και αλλάζοντας για πάντα τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η λογοτεχνική δημιουργία.