Εσένα
Εσένα
να σε αφήσει κανείς να είσαι εσύ
απόλυτα εσύ.
Να βλέπει
ότι είσαι μόνο εσύ
όταν είσαι τα πάντα
απ‘ όσα είσαι
το ευαίσθητο
και το άγριο
αυτό που επιθυμεί να αφεθεί*
και αυτό που ποθεί να απελευθερωθεί.
Όποιος μισοαγαπά
δε σε αγαπάει κατά το ήμισυ
αλλά καθόλου
θέλει να σε φέρει στα μέτρα του
να σε ακρωτηριάσει
να σε παραμορφώσει.**
Να σε αφήσει κανείς να είσαι εσύ
είναι τελικά δύσκολο ή εύκολο;
Δεν έχει σημασία με πόση
πρoνοητικότητα και σύνεση
αλλά με πόση αγάπη και
ειλικρινή λαχτάρα για τα πάντα –
για όλα
όσα είσαι.
Για τη θέρμη
και την ψυχρότητα
για την καλοσύνη
και το πείσμα
για τη θέληση
και την απροθυμία σου
για καθεμία χειρονομία
και ανυπακοή σου
ασυνέχεια
συνέχεια
Τελικά,
να σε αφήσει κανείς
να είσαι εσύ
ίσως και να μην είναι
τόσο δύσκολο.
(Μετάφραση: Αντώνης Κερασνούδης)
Dich
Dich
dich sein lassen
ganz dich
Sehen, daß du nur du bist
wenn du alles bist
was du bist
das Zarte
und das Wilde
das was sich anschmiegen*
und das was sich loßreißen will
Wer nur die Hälfte liebt
der liebt dich nicht halb
sondern gar nicht
der will dich zurechtschneiden
amputieren
verstümmeln**
Dich dich sein lassen
ob das schwer oder leicht ist?
Es kommt nicht darauf an mit wieviel
Vorbedacht und Verstand
sondern mit wieviel Liebe und mit wieviel
offener Sehnsucht nach allem –
nach allem
was du ist
Nach der Wärme
und nach der Kälte
nach der Güte
und nach dem Starrsinn
nach deinem Willen
und Unwillen
nach jeder deiner Gebärden
nach deiner Ungebärdigkeit
Unstetigkeit
Stetigkeit
Dann ist dieses
dich dich sein lassen
vielleicht
gar nicht so schwer
[Σημειώσεις του μεταφραστή]
*κατά την ελληνική απόδοση του ρήματος “sich anschmiegen” προτιμήθηκε ο μεταφορικός όρος “να αφεθεί” έναντι της κυριολεκτικής σημασίας “να αγκαλιαστεί” σε μία προσπάθεια να τονιστεί η πλήρης εμπιστοσύνη και η παράδοση που συχνά χαρακτηρίζει κάθε τι εξαιρετικά ευαίσθητο, όπως εν προκειμένω και το αντικείμενο πόθου του Fried.
**αντιστοίχως κατά την ελληνική απόδοση του ρήματος “verstümmeln” προτιμήθηκε ο μεταφορικός όρος “παραμορφώνω” έναντι της κυριολεκτικής σημασίας “ακρωτηριάζω”, κατά πρώτον για να αποφευχθεί η διττή επανάληψη του πρωτύτερου όρου amputieren (= ακρωτηριάζω), κατά δεύτερον για να υποδηλωθεί εντονότερα η σταδιακή κλιμάκωση των δραματικών όρων που συχνά χρησιμοποιεί στο έργο του ο Fried (dich zurechtschneiden= να σε φέρει στα μέτρα του, dich amputieren= να σε ακρωτηριάσει, dich verstümmeln= να σε παραμορφώσει).
Λίγα λόγια για τον ποιητή από τον μεταφραστή
Ο Αυστριακός Erich Fried (Έριχ Φριντ, 1921 – 1988) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους γερμανόφωνους ποιητές που οδήγησαν τον μεταπολεμικό, πολιτικό λυρισμό στην πιο ώριμή του εκφραστικά φάση. Λέξεις μυστικιστικές, συχνά αρκούντως διστακτικές, που ηχούν σαν ένα ωμό κάλεσμα σε μαζικά πεπρωμένα. Ανάμεσά τους μοιάζει να ψυχορραγεί ο ίδιος ο άνθρωπος, αυτό το συγκλονιστικό συνειδησιακό άλμα του χθες που δονεί με κάθε άλογη χροιά του τις τεκτονικές πλάκες του αύριο. Τα αιώνια ερωτήματα του ανθρώπου (ηθική, μεταφυσική, πολιτική) λαμβάνουν στην ποίηση του Fried νέα οπτική, έρχονται να δομήσουν μια εντελώς νέα υπαρξιακή αλήθεια που θυσιάζεται στον βωμό του Le Penseur, ήτοι του σκεπτόμενου ανθρώπου του Rene Rodin.
Δεκαεπτά ετών παιδί φυγαδεύεται στο Λονδίνο με στόχο να αποφύγει τη ναζιστική, θρησκευτική του εξόντωση αλλά και τη ντροπιαστική ένωση της πατρίδος του, της Αυστρίας, με τη Γερμανία. Από νεαρή ηλικία διακρίνεται για την εσωτερική του ησυχία και τον έντονα συμβολικό τρόπο γραφής. Στην ύστερη ωστόσο ζωή του εγκαταλείπει σχεδόν πλήρως τον στρατευμένο στίχο, στρεφόμενος κατά τρόπο μυσταγωγικό στον λυρισμό του ανεκπλήρωτου έρωτος, του ανείπωτου, του απείρου. Στο βάθος κάθε τι ωραίου μοιάζει να ανακαλύπτει το παράλογο, το οποίο έρχεται να υμνήσει με έναν λιτό, αλλά συνάμα βαθιά συγκινησιακό τρόπο. Η ποίηση του Fried αναπλάθει τον πηλό του ανθρώπου και μας ξανασυστήνει τον homo deus του έρωτος.
Λίγα λόγια για τον μεταφραστή
Ο Αντώνης Κερασνούδης ξεκίνησε να αποκρυπτογραφεί τα μυστικά της Νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο Ruhr, του Bochum της Γερμανίας, όπου και διατηρεί έως σήμερα τη θέση του Επίκουρου Καθηγητή. Ζει στις Σέρρες, ιχνηλατεί την ποίηση όχι στα ράφια των βιβλιοπωλείων, αλλά μέσα από την ιατρική παρατήρηση των ανθρωπίνων ψυχών. Διδάσκεται καθημερινά από τις ιστορίες ζωής, αλλά και τη γλώσσα των σωμάτων που νοσούν.
Η ποίηση αρχίζει και τελειώνει για τον ίδιο με τις λέξεις της, δεν επιτρέπει ούτε ένα βήμα παραπέρα. Προτιμά να την αφουγκράζεται καθώς διαλέγεται με τον εαυτό της, ανάμεσα στη μυστική συνεννόηση των λέξεών της, παρά να τη βιώνει δια των τελεολογικών χειλιών ενός τρίτου προσώπου. Το δικό του ρομαντικό αίσθημα για τον κόσμο μοιάζει με το αίσθημα του αρρώστου για την υγεία…
BookSitting 