Tο BookSitting διάβασε το βιβλίο «Η Μπριτ-Μαρί ήταν εδώ» του Fredrik Backman, και γράφει την άποψή του.
Από την Αλεξία Καλογεροπούλου*
alexia.kalogeropoulou@gmail.com
Info: Fredrik Backman, Η Μπριτ-Μαρί ήταν εδώ, εκδόσεις Κέδρος, 2018.
Η Μπριτ-Μαρί είναι μια γυναίκα με εμμονές. Εμμονή με την τάξη, τη «σωστή» οργάνωση, την καθαριότητα, τις «ορθές» συμπεριφορές, το φαγητό, τα ωράρια, τα πάντα. Δεν το παραδέχεται, βεβαίως, αλλά αυτό δεν την καθιστά λιγότερο εμμονική.
Η ζωή της είναι ένα ατελείωτο πρόγραμμα που καθορίζεται κυρίως από τις λίστες της και από τις ανάγκες των άλλων: αρχικά των γονιών της, ιδίως της μητέρας της, και ύστερα του Κεντ, του επί σαράντα χρόνια συζύγου της, και των παιδιών του από τον πρώτο του γάμο. Είναι μάλιστα τόσο αφοσιωμένη στον σύζυγό της και στα παιδιά του που δεν βγαίνει σχεδόν ποτέ από το σπίτι. Ακολουθώντας τον τρόπο ζωής του Κεντ αναλώνει τις μέρες της ανάμεσα στην αναμονή, στην εξυπηρέτηση των δικών του αναγκών και στη μονοτονία των οικιακών υποχρεώσεων. Και όλα αυτά, χωρίς να ακούσει ποτέ ούτε ένα «ευχαριστώ». Είναι πλέον τόσο δεδομένη στους δικούς της ανθρώπους, που περνά απαρατήρητη τόσο η ίδια όσο και όσα ακούραστα και πολύ πρόθυμα κάνει για εκείνους.
Όταν όμως οι υποψίες της ότι ο σύζυγός της την απατά επιβεβαιώνονται, αποφασίζει να εγκαταλείψει τη συζυγική εστία, να ξεπεράσει τους φόβους της και να αναζητήσει έναν τρόπο να σταθεί στα δικά της πόδια, που δεν είναι άλλος από το να βρει δουλειά. Πιέζοντας επίμονα την υπεύθυνη του γραφείου ευρέσεως εργασίας, κατορθώνει τελικά να βρει μια ορισμένου χρόνου απασχόληση σε ένα κατεστραμμένο από την οικονομική κρίση, σχεδόν ερειπωμένο, χωριό με ιδιόρρυθμους κατοίκους. Κατά έναν παράξενο τρόπο, σ΄αυτό το αλλόκοτο χωριό, η Μπριτ-Μαρί νιώθει πιο χρήσιμη και πιο ζωντανή από ποτέ. Ερχόμενη αντιμέτωπη με καταστάσεις που ούτε καν υποπτευόταν ότι θα μπορούσε παλαιότερα να αντιμετωπίσει, ανακαλύπτει τη δύναμη που κρύβεται μέσα της, τις δυνατότητές της και τις επιλογές που ανοίγονται μπροστά της. Παραμερίζοντας φόβους, αναμνήσεις και κάποιες από τις εμμονές της κατορθώνει για πρώτη φορά να νιώσει ότι ορίζει η ίδια τη ζωή της, απαλλαγμένη σε μεγάλο βαθμό από τις περιοριστικές εμπειρίες του παρελθόντος.
Ο Σουηδός συγγραφέας Fredrik Backman, γνωστός από το μυθιστόρημά του Η γιαγιά μου σας χαιρετά και ζητάει συγγνώμη που εντυπωσίασε το αναγνωστικό κοινό σε όλο τον κόσμο, μετουσιώνει την ηρωίδα του από μια γυναίκα που αρχικά είναι αντιπαθής, απαιτητική και εκνευριστική, σε μια συμπαθητική και εν πολλοίς αξιόπιστη γυναίκα με ιδιαίτερο χιούμορ. Καθώς αναπτύσσεται η αφήγηση, ο αναγνώστης πληροφορείται τις αιτίες που οδήγησαν στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς της. Φαίνεται πλέον ότι πρόκειται για έναν πληγωμένο άνθρωπο που προσπαθεί να διατηρήσει τον έλεγχο της ζωής του μέσα από τις εμμονές του. Σιγά σιγά ξετυλίγεται μια άγνωστη, ακόμα και στην ίδια, πτυχή του εαυτού της: μια γυναίκα δυνατή, τολμηρή, άφοβη ακόμα κι όταν κινδυνεύει η ζωή της, δοτική και, με τον δικό της τρόπο, τρυφερή.
Πρόκειται για ένα ευχάριστο, συγκινητικό, πρωτότυπο και αισιόδοξο μυθιστόρημα, γραμμένο σε λιτή, περιγραφική και ζωντανή γλώσσα που αποδίδεται άψογα στη μετάφραση του Γιώργου Μαθόπουλου. Ένα βιβλίο για τη δύναμη που κρύβουμε μέσα μας, που τονίζει ότι ποτέ δεν είναι αργά για αλλαγές, ποτέ δεν είναι αργά για να ζήσει κανείς όπως επιθυμεί, διεκδικώντας από την αρχή όσα πιστεύει ότι του αξίζουν.