Το BookSitting διάβασε το βιβλίο του καθηγητή Ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Παύλου Σακκά, και γράφει την άποψή του.
Γράφει η Αλεξία Καλογεροπούλου
(alexia.kalogeropoulou@gmail.com)
Ο Παύλος Σακκάς είναι γνωστός στους κύκλους των ειδικών της ψυχικής υγείας για την επιστημονική κατάρτιση, την πολύχρονη κλινική εμπειρία και τη θεραπευτική του δεινότητα. Όταν πήρα στα χέρια μου το βιβλίο του «Η ψυχιατρική αλλιώς…» (εκδόσεις Βήτα), η πρώτη εύλογη ερώτηση που έθεσα στον εαυτό μου ήταν: «Αλλιώς, πώς δηλαδή;», για να πάρω την απάντηση που αναζητούσα στις πρώτες κιόλας σελίδες του βιβλίου.
Ο διακεκριμένος ψυχίατρος καταγράφει την εμπειρία του από περιστατικά που αντιμετώπισε στην πολυετή καριέρα του, παρομοιάζοντας, ευφυώς κατά τη γνώμη μου, τον ανθρώπινο εγκέφαλο με έναν υπολογιστή. Όπως ένα πρόγραμμα εγκαθίσταται στον υπολογιστή προκειμένου να λειτουργήσει, κατά παρόμοιο τρόπο, ισχυρίζεται ο συγγραφέας, εγκαθίστανται και στον ανθρώπινο εγκέφαλο οι πρώτες παιδικές εμπειρίες και προσλήψεις, οι οποίες αποτελούν το «πρόγραμμα» που καθορίζει τις συμπεριφορές, τις αποφάσεις και τις διαθέσεις μας.
Μολονότι όμως σε έναν υπολογιστή μπορούμε να απεγκαταστήσουμε ένα πρόγραμμα που «κολλάει» και δεν λειτουργεί ομαλά, δεν μπορούμε να κάνουμε το ίδιο και στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Αυτό καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την εκρίζωση των «εγκατεστημένων» συμπεριφορών και απόψεων που διατηρούμε για τον κόσμο και τον εαυτό μας, αφού κάτι τέτοιο ισοδυναμεί με υπαρξιακή απειλή, που θα αποκαλύψει και θα αποδομήσει τις πρωταρχικές μας πεποιθήσεις, οι οποίες παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ασυνείδητες.
Με όχημα την αφήγηση αληθινών ιστοριών (με παραποιημένα στοιχεία και ονόματα, ώστε να μην είναι αναγνωρίσιμοι οι ασθενείς), αλλά και το μοίρασμα προσωπικών του εμπειριών, ο Παύλος Σακκάς εξηγεί με τρόπο κατανοητό ακόμα και στον μη ειδικό, τα ψυχικά συμπτώματα, τις διαταραχές και τις ψυχικές νόσους. Εξηγεί, με άλλα λόγια, τι συμβαίνει στον ανθρώπινο εγκέφαλο κατά’ την εμφάνιση της νόσου αλλά και πώς μπορεί να ξεπεραστεί ή να γίνει διαχειρίσιμη η νοσηρή κατάσταση, όχι όμως ως ένας οδηγός αυτοβοήθειας, αλλά ως ένας οδηγός κατανόησης όσων συνήθως παραμένουν «κλεισμένα» σε ψυχιατρικά εγχειρίδια και κλινικά αρχεία.
Ο συγγραφέας φωτίζει με μια ζεστή και ανθρώπινη ματιά σοβαρές ψυχικές ασθένειες όπως η σχιζοφρένεια, η μανία, ο ιδεοψυχαναγκασμός, η κατάθλιψη, οι κρίσεις πανικού και η ψυχογενής ανορεξία. Κάνει επίσης ιδιαίτερη αναφορά στους εθισμούς και στα ναρκωτικά, αλλά και σε άλλα, πιο «καθημερινά» ζητήματα, όπως η συμβουλευτική ζευγαριών, οι σχέσεις των δύο φύλων, η σχέση γονέων και παιδιών, οι σχέσεις ανάμεσα στα αδέλφια, η ανθρώπινη προσωπικότητα αλλά και το πολυπόθητο νόημα της ζωής.
Τα πολλά παραδείγματα και οι ζωηροί διάλογοι που χρησιμοποιεί κρατούν το ενδιαφέρον του αναγνώστη ζωντανό και τον βοηθούν να αποστιγματίσει την ψυχική ασθένεια μέσα από την κατανόησή της.
«Η ψυχιατρική αλλιώς…» θα φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη σε όσους ασχολούνται με την ψυχική υγεία, κυρίως στους εκπαιδευόμενους αλλά και στους εκπαιδευμένους, αφού θα δουν με μια νέα οπτική τις ψυχικές νόσους, υπό το πρίσμα της πολύχρονης εμπειρίας και της προσωπικής ματιάς του Παύλου Σακκά και της «προκλητικής ψυχοθεραπείας» που μεταχειρίζεται.
Πολύ χρήσιμο ωστόσο είναι το βιβλίο και σε οποιονδήποτε άλλον θα ήθελε να μάθει περισσότερα και να κατανοήσει ψυχικά συμπτώματα και νόσους που αποτελούν συχνά, ακόμα και στις μέρες μας, ταμπού και αντικείμενο δαιμονοποίησης.
Info: Η ψυχιατρική αλλιώς, συγγραφέας: Παύλος Σακκάς, εκδόσεις Βήτα, σελ. 322, τιμή: 25€.
BookSitting 